جنجال در واگذاری سایپا؛ نجات صنعت خودرو یا تکرار یک انحصار تازه؟!!

با نزدیک شدن به مراحل پایانی واگذاری سهام سایپا، دو گروه صنعتی «ماموت» و «انتخاب» به‌عنوان اصلی‌ترین متقاضیان خرید سهام این خودروساز مطرح شده‌اند. اما کارشناسان معتقدند واگذاری سایپا نه تنها ممکن است گره‌ای از مشکلات صنعت خودروسازی ایران باز نکند، بلکه انحصاری تازه و پرچالش را رقم بزند.

سایپا به‌عنوان یکی از دو خودروساز بزرگ کشور، حالا در موقعیتی قرار دارد که آینده‌اش در گرو تصمیم‌گیری درباره واگذاری به بخش خصوصی است. اما دغدغه اصلی نه خودِ واگذاری، بلکه شایستگی و اهلیت خریداران است.

ماموت؛ مسیر پرنوسان در صنعت خودرو

گروه صنعتی ماموت با سابقه‌ای طولانی در ساخت تریلر و کامیون، طی سال‌های اخیر تلاش کرده وارد بازار خودروهای سبک شود. سرمایه‌گذاری شکست‌خورده در پروژه فولکس‌واگن، راه‌اندازی برندهای مونتاژی مانند مکث موتور و لوکانو و تجربه‌های ناموفق در عرضه خودروهای چینی مانند کلوت و تیارا، نشان می‌دهد ماموت نه در تولید مستقل خودرو تجربه‌ای دارد و نه در برنامه‌ریزی بلندمدت موفق عمل کرده است.

نبود انسجام در استراتژی، نداشتن خدمات پس از فروش شفاف و وابستگی کامل به واردات قطعات، همه و همه تصویری از ضعف ماموت در ایفای نقشی کلیدی در صنعت خودروسازی ترسیم می‌کند.

انتخاب؛ انحصارگر بازار لوازم خانگی در آستانه ورود به خودروسازی

گروه صنعتی انتخاب نیز که بیشتر با برندهای لوازم خانگی چون اسنوا و دوو شناخته می‌شود. هیچ تجربه‌ای در حوزه طراحی، مهندسی یا تولید خودرو ندارد. این گروه در غیاب برندهای کره‌ای، بازار لوازم خانگی ایران را در اختیار گرفت. اما گزارش‌های متعدد از واردات بالای قطعات و تنوع صوری محصولات آن، نگرانی‌هایی جدی درباره تکرار همین الگو در صنعت خودرو به وجود آورده است.

ورود انتخاب به بازار خودرو ایران بدون تجربه، تنها می‌تواند انحصاری تازه شکل دهد. انحصاری که این‌بار نه در لوازم خانگی، بلکه در بازاری بسیار گسترده‌تر و حیاتی‌تر رقم می‌خورد.

بیشر بخوانید؛ بساط رانت‌خواران جمع می‌شود؟ سامانه توزیع بار، ضربه نهایی به بومی‌گرایی در حمل‌ونقل!

در آخر؛ خصوصی‌سازی یا واگذاری بحران؟

خصوصی‌سازی واقعی صنعت خودرو باید مبتنی بر تجربه، تخصص، برنامه‌ریزی شفاف و تعهد صنعتی باشد. واگذاری سایپا به گروه‌هایی که نه تجربه فنی دارند، نه سابقه تولیدی شفاف، تنها بحران مدیریت را از یک بخش به بخش دیگر منتقل می‌کند.

اگر واگذاری به ماموت یا انتخاب انجام شود، بدون اصلاح ساختار، تنها با تغییر نام بازیگران، همان مشکلات گذشته صنعت خودرو ادامه خواهد یافت. سایپا به برنامه‌ای منسجم، فناوری بومی، شبکه خدمات پس از فروش گسترده و چشم‌اندازی روشن نیاز دارد. چیزی که تاکنون در عملکرد این دو گروه دیده نشده است.

نظر شما درباره واگذاری سایپا چیست؟