برای مشاهده یافته ها از کلید Enter و برای خروج از کلید Esc استفاده کنید.

26835

۹۰۰ هزار راننده کامیون در ایران بدون‌ قدرت! مشکل اصلی حمل ‌و نقل ایران چیست؟

تاریخ خبر

صنعت حمل‌ونقل جاده‌ای ایران با چالش‌های عمیق ساختاری مواجه است. بر اساس آمارهای رسمی و خبرگزاری ها، از میان حدود ۹۰۰ هزار راننده فعال در کشور، بیش از ۸۰ درصد مالک کامیون خود هستند. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته‌تری مانند ترکیه، برزیل و کره جنوبی، مالکیت شخصی تنها سهم اندکی از ناوگان حمل‌ونقل را به خود اختصاص داده و عمده عملیات حمل بار توسط شرکت‌های بزرگ صورت می‌گیرد. در ادامه به بررسی این موارد و مشکل اصلی حمل ‌و نقل جاده‌ای ایران میپردازیم.

مالکیت شخصی کامیون، مانع نظم و مشکل اصلی حمل ‌و نقل جاده‌ای ایران

در ایران، بخش بزرگی از کامیون‌ها به‌صورت «راننده مالک» فعالیت می‌کنند. این بدان معناست که هر راننده هم مسئول پیدا کردن بار است، هم هزینه‌های سنگین نگهداری، بیمه، سوخت، مالیات، استهلاک، تعمیرات و لوازم یدکی را متحمل می‌شود.

به گفته خبرگزاری ها و آمارها این مدل در نگاه اول شاید نشانه‌ای از استقلال باشد، اما در واقع باعث بی‌نظمی گسترده، تضعیف قدرت چانه‌زنی راننده‌ها و رشد دلالی شده است.

در مدل «راننده مالک»، راننده باید خودش به پایانه‌ها مراجعه کند، با شرکت‌های باربری چانه بزند، در بسیاری موارد گرفتار شبکه‌های واسطه‌ای شود و نهایتاً سود نهایی را به سختی به دست آورد. این شرایط باعث کاهش انگیزه، فرسودگی ماشین‌ها، بی‌نظمی در حمل‌ونقل و نارضایتی گسترده شده است.

تجربه جهانی، شرکت‌های بزرگ به جای افراد پراکنده

در کشورهای موفق، مدل غالب، سپردن عملیات حمل بار به شرکت‌های بزرگ است. در این کشورها:

• راننده‌ها فقط رانندگی می‌کنند، بار را شرکت برایشان تأمین می‌کند.

• بیمه، مالیات، سوخت، تعمیرات و برنامه‌ریزی حمل بار بر عهده شرکت است.

• قدرت مذاکره با دولت، تولیدکننده، بیمه‌گر و ارائه‌دهنده خدمات، در اختیار شرکت‌هاست نه افراد پراکنده.

این مدل منجر به بهره‌وری بالاتر، نظم اقتصادی، کاهش قاچاق سوخت، کاهش ترافیک در پایانه‌ها و حتی کاهش تصادفات جاده‌ای می‌شود.

چرا ساختار فعلی در ایران ناکارآمد است؟

ساختار توده‌ای حمل‌ونقل ایران باعث ایجاد مشکلات زیر شده:

• سودجویی دلال‌ها و واسطه‌ها که بین راننده و شرکت باربری قرار می‌گیرند.

• افزایش فشار روانی بر راننده که هم باید رانندگی کند، هم دنبال بار بگردد.

• کاهش کیفیت خدمات حمل‌ونقل به دلیل نبود نظارت و استانداردسازی.

• فرسودگی ناوگان چون هر راننده از جیب خودش خرج تعمیرات می‌دهد و نوسازی دشوار است.

• نبود امنیت شغلی و اجتماعی برای راننده‌ها.

این مشکلات نه‌تنها به اقتصاد حمل‌ونقل آسیب می‌زند، بلکه تهدیدی برای عدالت اجتماعی، رضایت شغلی و حتی امنیت روانی رانندگان است.

جمع بندی مشکل اصلی حمل ‌و نقل ایران

برای اصلاح حمل‌ونقل جاده‌ای ایران، دیگر کافی نیست فقط لاستیک و سوخت ارزان بدهیم یا وعده‌ی وام بدهیم. باید ساختار را اصلاح کنیم.

با شکل‌گیری شرکت‌های بزرگ و حرفه‌ای در حوزه حمل‌ونقل، می‌توان:

• فساد و دلالی را کاهش داد

• کیفیت خدمات را بالا برد

• امنیت شغلی راننده‌ها را تضمین کرد

• و نهایتاً، بهره‌وری اقتصادی را افزایش داد

این مسیر نیاز به حمایت دولت، فرهنگ‌سازی در میان رانندگان، و فراهم‌کردن مشوق‌هایی برای تجمیع ناوگان دارد. بدون این تغییر ساختاری، اعتراض‌ها و اعتصاب‌ها همچنان ادامه خواهد داشت و حلقه ناکارآمدی بسته باقی می‌ماند.

3.8 از 21 رای

تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به باکامیون می باشد.